مدیریت سرمایه چیست | معرفی اصول مدیریت سرمایه در فارکس

مدیریت سرمایه برای یک معامله‌گر، درست مثل کمربند ایمنی برای مسافران است، همانقدر مهم و ضروری.

همانگونه که کمربند ایمنی از جان سرنشینان هنگام تصادف محافظت می‌کند، می‌توان با اطمینان گفت که یک مدیریت سرمایه و ریسک درست و اصولی، حافظ پول و دارایی شما در معاملات فارکس خواهد بود.

در این مقاله تصمیم داریم در مورد مدیریت سرمایه، مهم‌ترین اصول و استراتژی‌های آن صحبت کنیم.

نکات کلیدی این مقاله:

• حفظ سرمایه اولین و مهم‌ترین قدم در بازارهای مالی و فارکس است.
• مدیریت سرمایه به معامله‌گران کمک می‌کند تا در کنار حفظ سرمایه به دنبال سود گرفتن از بازار باشند.
• حفظ سرمایه، امکان حضوربلند مدت‌تر در بازار و محدود کردن ریسک از جمله مهم‌ترین مزایای مدیریت سرمایه هستند.
• از مهم‌ترین اصول مدیریت سرمایه  می‌توان به استفاده از حدضرر، مدیریت لوریج، کنترل احساسات، تنوع‌بخشی به سبد معاملاتی و … اشاره نمود.

منظور از مدیریت سرمایه چیست؟ 

همۀ افرادی که به تازگی وارد دنیای معامله در بازارهای مالی به‌ویژه فارکس می‌شوند، رویای رسیدن به درآمد دلاری و کسب سودهای بزرگ را در سر می‌پرورانند. غافل از اینکه برای موفقیت در بازار فارکس، قدم اول حفظ سرمایه خواهد بود نه افزایش سود. نادیده گرفتن اصل مهم مدیریت سرمایه باعث می‌شود بسیاری از معامله‌گران مبتدی، با دیدن اولین ضررها از ابتدای راه برگشته و قید کسب درآمدهای دلاری را بزنند.

مدیریت سرمایه یک اصل حیاتی برای حفظ سرمایه است که همۀ معامله‌گران به آن نیاز دارند. یک تریدر حرفه‌ای با مدیریت ریسک و حجم معاملات خود به شکلی مناسب، می‌تواند اطمینان لازم را برای حضور بلندمدت‌تر در بازار فارکس، کسب نماید و از فرصت‌های معاملاتی سودآور بهره‌مند شود.

چرا مدیریت سرمایه اهمیت دارد؟ 

هدف از مدیریت سرمایه برای معامله‌گران، محدود کردن ریسک معاملات و تلاش برای دست‌یابی به رشد حداکثری در حساب معاملاتی، از طریق افزایش یا کاهش حجم معاملات است.

یکی دیگر از جنبه‌های خیلی مهم مدیریت سرمایه برای معامله‌گران، کنترل ریسک است. معامله‌گران با تعیین حد ضرر (stop loss) می‌توانند از سرمایۀ خود در برابر ضررهای بزرگ در بازه‌های زمانی کوتاه محافظت کنند. علاوه براین معامله‌گران، با ورود تدریجی به معاملات و ریسک کردن تنها بخشی از حساب خود در هر معامله، می‌توانند اطمینان حاصل کنند که در صورت حرکت معامله بر خلاف پیش‌بینی آن‌ها، پول زیادی از دست نخواهند داد.

در واقع مدیریت سرمایه درست مانند یک سپر دفاعی مستحکم عمل کرده و از پول و دارایی شما در برابر انواع خطرات پیش‌رو محافظت می‌کند.

اصول 8 گانه مدیریت سرمایه در فارکس 

هر شخصی در دنیای معامله‌گری‌، با مدیریت سرمایه درگیر است و به آن احتیاج پیدا می‌کند. تصور کنید یک روز از خواب بیدار شوید و ببینید که یک رویداد سیاسی مهم، باعث سقوط ناگهانی ارزش جفت‌ارزی شده است که به شدت در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید. چنین سناریوهایی در بازار پر نوسان فارکس، که در آن، رویدادهای جهانی می‌توانند به سرعت بر نرخ ارز تاثیر چشمگیری بگذارند، بسیار رایج هستند. به عنوان یک معامله‌گر یا سرمایه‌گذار که با معاملات بین‌المللی سروکار دارید، این سوال مطرح می‌شود: چگونه می‌توانید به طور مؤثر این ریسک‌ها را مدیریت کرده و از سرمایۀ خود محافظت کنید؟

مدیریت ریسک در دنیای معاملات فارکس از اهمیت بالایی برخوردار است. از این‌رو در ادامه قصد  داریم در مورد مهم‌ترین اصول مدیریت سرمایه در فارکس صحبت کنیم:

1.استاپ‌لاس 

همۀ ما در مورد استاپ‌لاس یا همان تعیین حد ضرر برای معاملات خود شنیده‌ایم، اما چقدر در مورد اهمیت و ضرورت آن می‌دانیم و در معاملات خود به کار می‌بریم؟

متاسفانه برخی از تریدرها، مخصوصا معامله‌گران مبتدی، اعتقاد زیادی به استاپ‌لاس ندارند و فکر می‌کنند اگر مدام پای چارت باشند و حواسشان به معامله باشد، خودشان می‌توانند ضررها را مدیریت کنند و در مواقع لازم از معامله خارج شوند. اما متاسفانه حقیقت چیزی غیر از این است.

پس می‌توانیم استاپ‌لاس را یکی از پایه‌های اصلی، در مدیریت سرمایه در نظر بگیریم. وقتی یک معامله‌گر حرفه‌ای و با تجربه، تصمیم به ورود به یک پوزیشن معاملاتی خرید و یا فروش می‌گیرد، در اولین قدم، سطح ضرر خود را با توجه به میزان سرمایه تعیین کرده و سپس اقدام به معامله می‌کند.

یکی از مزیت‌های بزرگ استفاده از استاپ‌لاس این است که جلوی تصمیمات احساسی را می‌گیرد. حتما برای شما هم پیش آمده که به دلیل نداشتن حد ضرر، برای مدت طولانی در یک معاملۀ زیان‌ده مانده‌اید، به این امید که معامله به زودی در جهت مورد انتظار شما قرار خواهد گرفت.

 همچنین استاپ‌لاس می‌تواند برای معامله‌گرانی که نمی‌توانند به مدت طولانی معاملات خود را زیر نظر داشته باشند، مفید باشد.

2.استفاده از تریلینگ استاپ 

استفاده از trailing stop  یک روش بهینه برای حفظ سود و جلوگیری از ضرر است. به محض اینکه بازار شروع به حرکت به نفع شما کرد، دستور تریلینگ استاپ به صورت خودکار سطح حد ضرر را جابجا می‌کند. در این روش به جای تعیین یک قیمت خاص و ثابت به عنوان حد ضرر، یک درصد یا مقدار دلاری را نسبت به قیمت فعلی بازار، به عنوان سطح ضرر مشخص می‌کنید. تصور کنید یک پوزیشن معاملاتی باز دارید که حد سود و ضرر آن مشخص است. قیمت در جهت مورد انتظار شما حرکت می‌کند و حساب معاملاتی شما وارد سود می‌شود اما قبل از برخورد با حد سود و به دلیل یک اصلاح و برگشت قیمت، با استاپ‌لاس شما برخورد می‌کند و متاسفانه شما با ضرر از این معامله خارج می‌شوید. دستور trailing stop این امکان را به شما می‌دهد تا در صورت ادامۀ حرکت بازار به نفع شما، سود بیشتری کسب نمایید.

در رابطه با تریلینگ استاپ در وبسایت investopedia.com آمده است که :

A trailing stop is a modification of a typical stop order that can be set at a defined percentage or dollar amount away from a security’s current market price. For a long position, an investor places a trailing stop loss below the current market price.

3.نسبت ریسک به ریوارد

نسبت ریسک به ریوارد یکی از مفاهیم اصلی در معاملات در بازارهای مالی است و زیربنای استراتژی معاملاتی شما را تشکیل می‌دهد. پوزیشن‌های معاملاتی همیشه در جهت مورد انتظار ما حرکت نمی‌کنند و زیان هم جزوی از معامله است.

منظور از ریسک در این نسبت، مقدار ضرری است که می‌توانید در یک موقعیت معاملاتی مشخص، تحمل نمایید. در مقابل، ریوارد یا پاداش برای زمانی است که بازار به نفع شما حرکت می‌کند و به حد سود مورد انتظار شما می‌رسد. سودها و زیان‌ها جزو جدایی‌ناپذیر هر معامله هستند و وظیفۀ ما به عنوان معامله‌گر این است که بین آن‌ها تعادل ایجاد کنیم و به دنبال فرصت‌هایی باشیم که شانس سودآوری آن‌ها بیشتر از احتمال رسیدن به حد ضرر باشند.

برای مثال اگر حد ضرر شما در یک معامله 30 پیپ و حد سود شما 90 پیپ باشد به این معنی است که ریسک به ریوارد شما 1 به 3 است. ارزیابی ریسک یک معامله، قبل از ورود به آن، به شما این امکان را می‌دهد تا متوجه شوید که آیا این معامله، با طرح و سطح تحمل ریسک از پیش تعیین شدۀ شما هم‌خوانی دارد یا نه و در نهایت تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید.

4.مشخص نمودن میزان ریسک 

یکی دیگر از مهم‌ترین اصول مدیریت سرمایه در فارکس، تعیین میزان ریسک معاملات است. میزان ریسک معامله به عوامل مختلفی همچون نوع حساب، جفت‌ارز معاملاتی، توانایی روانی معامله‌گر برای تحمل ضرر و میزان سرمایه‌ای که ظرفیت معاملاتی اجازه می‌دهد از آن صرف‌نظر کنیم بستگی دارد.

معمولا توصیه می‌شود که برای مدیریت سرمایۀ اصولی، بیش از 2 درصد کل ارزش حساب خود را ریسک نکنید و به هیچ وجه با کل سرمایۀ خود وارد معامله نشوید.

5.مدیریت لوریج 

لوریج به شما این فرصت را می‌دهد که سودهای حاصل از حساب معاملاتی خود را افزایش دهید اما به طور مشابه می‌تواند ضررهای شما را نیز افزایش دهد و مقدار ریسک معاملات را بالاتر ببرد. به عنوان مثال یک حساب معاملاتی با لوریج 1 به 30 به این معناست که در حسابی با 1000 دلار، شما می‌توانید معامله‌ای با ارزش حداکثر 30000 دلار انجام دهید. اگر بازار به نفع شما حرکت کند، شما از تمام مزایای آن معامله بهره‌مند خواهید شد، اما اگر بازار برخلاف میل شما حرکت کند، عکس این موضوع صادق است و زیان شما چند برابر می‌شود.  اگر به تازگی وارد دنیای معامله در فارکس شده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم برای مدیریت اصولی سرمایه از معاملات با اهرم‌های پایین‌تر معامله کنید و با درک کامل مفهوم لوریج، معاملات مطمئن‌تری را تجربه نمایید.

6.داشتن پلن معاملاتی قوی 

یکی از بزرگترین اشتباه معامله‌گران به‌ویژه افراد مبتدی، نداشتن پلن معاملاتی قوی است. این اشتباه به ظاهر ناچیز می‌تواند کل نقشه‌های ما را خراب کند و سرمایۀ ما را از بین ببرد. انجام معامله بر اساس غریزه و بر پایۀ احساسات و یا معامله بر اساس شنیده‌ها، شاید چندین بار به صورت شانسی به سود منجر شود، ولی در نهایت به دلیل نداشتن استراتژی قوی، محکوم به نابودی خواهد بود.

برای مدیریت صحیح سرمایه در فارکس، باید برنامه‌ریزی درستی داشته باشید و مشخص کنید:

• چه زمانی قرار است معامله را باز کنید؛
• چه زمانی معامله را می‌بندید؛
• حداقل نسبت ریسک به ریوارد شما چقدر است؛
• تصمیم دارید چند درصد از حساب خود را در هر معامله ریسک کنید.

بعد از ریختن پلن معاملاتی، لازم است در هر شرایطی به آن پایبند باشید. این طرح به شما کمک می‌کند تا در زمان ترید، کنترل بیشتری روی احساسات خود داشته و بدون ترس و یا طمع و به دور از زیان‌های غیرمنطقی  سود خود را برداشت کنید.

7.تنوع بخشیدن به پورتفولیو 

یکی از مهم‌ترین‌ قوانین مدیریت سرمایه که تقریبا همۀ ما با آن آشنا هستیم این است که لزوما نباید همۀ تخم‌مرغ‌های خود را داخل یک سبد قرار دهیم. در بازار فارکس نیز استفاده از این قانون ساده ولی مهم، به حفظ سرمایۀ ما کمک خواهد کرد. با داشتن سرمایه‌گذاری‌های متنوع، در صورت سقوط یک بازار، از سرمایۀ خود محافظت می‌کنید و به صورت امیدوارانه این سقوط، توسط بازارهای دیگر جبران خواهد شد.

با در نظر داشتن این موضوع، می‌توانید ریسک معاملات فارکس خود را با اطمینان از اینکه فارکس بخشی از سبد شماست، اما نه همۀ آن، مدیریت کنید. همچنین با معامله بر بیش از یک جفت‌ارز نیز می‌توانید زیان‌های معامله در یک جفت‌ارز را با معامله‌ای دیگر جبران نمایید.

8.کنترل احساسات 

برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر موفق، شما باید ارباب احساسات خود باشید و کنترلش را به دست بگیرید. چراکه دشمنان خطرناک‌ معامله‌گران که سرمایه‌شان را تهدید می‌کنند، دو احساس مخرب ترس و طمع هستند. حس ترس باعث می‌شود، موقعیت‌های معاملاتی خوب را از دست بدهید و یا زمانی که معامله وارد ضرر شد، با ترس بیشتر شدن زیان، سریعا از معامله خارج شوید و به پلن معاملاتی خود پایبند نمانید. از سوی دیگر حس طمع جلوی منطقی فکر و عمل کردن را می‌گیرد و چه بسا مخرب‌تر از حس ترس خواهد بود.

همیشه به یاد داشته باشید که هدف اصلی شما در بازارهای مالی حفظ سرمایه است. پس بیش‌از حد معامله نکنید و از تعیین حد سودهای غیرواقعی و دست‌نیافتنی اجتناب کنید و فراموش نکنید که احساسات شما این قابلیت را دارند تا تمام اصول مربوط به مدیریت سرمایه را تضعیف کنند.

استراتژی‌های مدیریت سرمایه در فارکس 

تا اینجا متوجه شدیم که مدیریت سرمایه در واقع یک استراتژی و روشی برای افزایش یا کاهش حجم معاملات است تا بتوانیم ریسک‌های ترید را کاهش داده و به همان میزان سود خود را افزایش دهیم. بازار فارکس پر از فرصت‌های معاملاتی مختلف است و هدف همۀ معامله‌گران رسیدن به سود است. اما لازم به ذکر است که، سر نترس داشتن در این بازار، می‌تواند ما را تا مرز کال‌مارجین شدن نیز برساند. از سوی دیگر اگر بیش از حد محافظه‌کارانه رفتار کنیم، احتمالا سودهای ناچیز ما حتی برای کمیسیون‌های معاملاتی و سوآپ هم کافی نخواهد بود. پس بهتر است در بازار فارکس میانه‌روی را رعایت کرده و با مدیریت سرمایۀ اصولی، به دنبال کاهش هرچه بیشتر ریسک‌ها و افزایش سود باشیم.

استراتژی‌های مدیریت سرمایۀ متنوعی در بازار فارکس مورد استفاده قرار می‌گیرند که همگی یک هدف واحد را دنبال می‌کنند و آن‌هم رشد حساب معاملاتی شماست.

به طور کلی استراتژی‌های مدیریت سرمایه دو دیدگاه اصلی مارتینگل و آنتی‌مارتینگل را دنبال می‌کنند:

در روش مارتینگل، معامله‌گران بعد از هر معاملۀ ضررده، حجم معاملات خود را افزایش می‌دهد، به این امید که با شروع حرکت قیمت در جهت موردانتظار، زیان‌ها کاهش پیدا کنند. اما معمولا این انتظار برآورده نمی‌شود و معامله‌گر با مارتینگل کردن، زیان‌های بیشتری را متحمل می‌شود.

در مقابل، روش آنتی‌مارتینگل یک روش بهتر و بهینه‌تر است. در این روش، معامله‌گر در پوزیشن‌های معاملاتی سود ده، حجم معاملات را افزایش داده و در معاملات ضررده، برای کاهش زیان‌ها و اطمینان بیشتر، حجم معاملات را کاهش می‌دهد.

در ادامه به چند مورد از استراتژی‌های مدیریت سرمایه می‌پردازیم:

قانون 2 درصد

قانون 2 درصد یکی از روش‌های آنتی‌مارتینگلی است که در آن قسمتی از سرمایۀ خود (2 درصد) را در معامله دیگری می‌کنید.

روش مقدار ثابت

در این روش شما یک مقدار ثابت (کم یا زیاد) را وارد معامله می‌کنید. برای مثال اگر شما برای هر معامله مقدار ثابت 50 دلار را در نظر گرفته‌اید و کل سرمایۀ شما 200 دلار است، شما می‌توانید 4 مرتبه وارد معامله شوید.

روش F مطلوب

روش F مطلوب توسط رالف وینس ایجاد شده و یک مدل ریاضی برای محاسبۀ f(fraction) است. در این روش شما می‌توانید محاسبه کنید که حداکثر میزان سرمایۀ لازم برای تعداد معینی از معاملات چقدر خواهد بود. در این روش میزان سود و به همان اندازه میزان زیان نیز بیشتر خواهد بود.

روش F محافظه‌کارانه

این روش، حالت محافظه‌کارانه‌تر روش بالا است که در آن میزان ریسک به مراتب کمتر است اما فرصت رشد هم به همان میزان کم‌تر خواهد بود.

روش نسبت ثابت

روش نسبت ثابت اولین بار در کتاب «بازی معامله‌گری» نوشتۀ آقای رایان جونز مطرح شد. بر خلاف استراتژی‌های دیگر، تمرکز این روش بر روی میزان سود است، تا میزان سرمایه.

در این روش، یک متغیر (دلتا) براساس بیشترین ضرر شما در حساب معاملاتی‌تان محاسبه می‌شود و شما فقط زمانی قادر به افزایش حجم معاملات خود خواهید بود که به اندازۀ متغیر دلتا سود کنید.  

اشتباهات رایج در مدیریت سرمایه 

معامله در بازار فارکس چالش‌های خاص خود را دارد و اگر مواظب نباشیم و بدون توجه به ریسک‌های بازار معامله و بدون مدیریت سرمایه وارد معامله شویم می‌تواند مایوس‌کننده نیز باشد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین اشتباهات در مدیریت سرمایه اشاره شده است:

• کنترل نکردن احساسات
• معامله در زمان خستگی و با درگیری فکری
• جابجا کردن حدضرر و پایبند نبودن به ستاپ معاملاتی
• بیش از حد معامله کردن
• استفاده از لوریج بالا
• انتقام‌جویی از بازار
• معامله با حجم‌های بالا
• و …

مطمئنا اشتباهات، بخش جدایی‌ناپذیر زندگی برای معامله‌گران و مخصوصا افراد مبتدی است. با این حال، آگاهی از این اشتباهات به شما کمک می‌کند تا برای معاملات بهتر آماده شده و خطاهای خود را به حداقل برسانید.

سخن پایانی

در پایان باید بگوییم که مدیریت سرمایه یکی از مهم‌ترین ملاک‌های معامله‌گری اصولی و مطمئن است که با دادن یک مسیر مشخص، شما را به طرف اهدافتان هدایت می‌کند. در این مقاله از سایت خان‌بورس در مورد این اصل مهم صحبت کردیم و به معرفی مهم‌ترین اصول مدیریت سرمایه در بازار فارکس پرداختیم. امیدوارم با توجه به این نکات کاربردی معاملات ایمن و پرسودی را تجربه نمایید.

سوالات متداول 

1.آیا معامله‌گران حرفه‌ای هم به مدیریت سرمایه نیاز دارند؟

بله. مدیریت سرمایه‌ یکی از حیاتی‌ترین ملاک‌های معامله‌گری اصولی برای همۀ افراد است.

2.آیا نرم‌افزار یا ابزاری برای کمک به مدیریت سرمایه وجود دارد؟ 

بله خوشبختانه اکسپرت‌ها و ربات‌های معاملاتی مختلفی برای مدیریت سرمایه وجود دارند که وصل نمودن آن‌ها به پلتفرم‌های معاملاتی باعث ساده‌تر شدن کار معامله‌گران می‌شود.

3.چگونه می‌توان حد ضرر را برای یک معامله مشخص کرد؟ 

روش‌های مختلفی برای مشخص نمودن محدودۀ ضرر وجود دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تعیین سطوح حمایت و مقاومت، استفاده از اندیکاتورهایی مانند مووینگ اوریج، RSI و … اشاره نمود.

4.چرا معامله با لوریج بالا خطرناک است؟ 

در معامله با لوریج بالا در کنار افزایش سود، زیان‌ها هم به همان میزان افزایش خواهند یافت. اگر می‌خواهید با خطرات لوریج آشنا شوید، نوشته ما در مورد مفهوم لوریج را نیز بخوانید.

5.چگونه می‌توان حس ترس و طمع را کنترل کرد؟ 

پیشنهاد می‌کنم برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشید و با تمرین در حساب معاملاتی دمو تجربۀ کافی را برای معامله در بازار کسب نمایید. با کسب دانش و تجربه، حس ترس به مرور کم‌تر خواهد شد.