بهترین تکنیک های مدیریت ریسک در بازار؛ بررسی 8 تکنیک

از تبادل کالا در بازارهای سنتی تا خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال در دنیای امروز، همیشه هدف یکی بوده است: کسب سود و کاهش ریسک. تصور کنید در گذشته، یک نفر شیشه خانه همسایه‌اش را تعمیر می‌کرد و در عوض از او یک سبد سیب می‌گرفت. اما قبل از شروع کار، حتماً سیب‌ها را بررسی می‌کرد تا مطمئن شود خراب نیستند. این یعنی مدیریت ریسک!

حالا وارد دنیای فارکس می‌شویم، بازاری که روزانه تریلیون‌ها دلار در آن جابه‌جا می‌شود. اما اینجا دیگر خبری از سبد سیب نیست. تصمیم‌های اشتباه می‌توانند در یک چشم به هم زدن، حساب شما را نابود کنند. پس چگونه می‌توان ریسک را مدیریت کرد؟ در ادامه با 8 مورد از بهترین تکنیک های مدیریت ریسک آشنا می‌شوید تا بتوانید به‌جای یک قمارباز مانند یک معامله‌گر حرفه‌ای عمل کنید.

نکات کلیدی

• ضرر کردن بخشی جدایی‌ناپذیر از معامله‌گری‌ست؛
• برای بقا در بازار، باید ضررها را به حداقل برسانید؛
• مدیریت ریسک از جایی شروع می‌شود که یک استراتژی معاملاتی داشته باشید؛ استراتژی‌ای که نرخ برد و باخت و میزان سود و زیان شما را در نظر بگیرد؛
• جلوگیری از ضررهای سنگین امری مهم و حیاتی‌ست؛
• برای موفقیت، لازم است به یک استراتژی منطقی پایبند بوده و احساسات را از معاملات‌تان دور نگه دارید.

ریسک‌های معامله در فارکس

1. ریسک ارزی: این ریسک به نوسانات قیمت ارزها مرتبط است. تغییرات در ارزش ارزها می‌تواند باعث شود که هزینه خرید دارایی‌های خارجی برای شما افزایش یا کاهش یابد و این موضوع بر روی سود و زیان شما تاثیر بگذارد.
2. ریسک نرخ بهره: تغییرات ناگهانی در نرخ‌های بهره می‌تواند موجب افزایش یا کاهش نوسانات بازار شود. این تغییرات به‌طور مستقیم بر قیمت‌های فارکس تاثیر می‌گذارند، چراکه بر سطح مصرف و سرمایه‌گذاری در یک اقتصاد اثرگذار هستند. به عبارت دیگر، وقتی نرخ بهره تغییر می‌کند، رفتار مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران نیز تغییر می‌کند که این موضوع سبب تغییر قیمت ارزها می‌شود.
3. ریسک نقدینگی: ریسک نقدینگی زمانی پیش می‌آید که نتوانید به سرعت یک دارایی را بخرید یا بفروشید تا از ضرر جلوگیری کنید. اگرچه بازار فارکس معمولاً نقدشوندگی بالایی دارد، اما در بعضی مواقع، به‌ویژه در ارزهای خاص یا در پی تغییرات سیاست‌های دولت، ممکن است کمبود نقدینگی به وجود آید.
4. ریسک لوریج (اهرم): در هنگام معامله با لوریج، زیان‌های شما می‌تواند به طور قابل توجهی بیشتر از سود شما باشد. از آنجایی که مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری شما کمتر از ارزش واقعی معامله است، ممکن است فراموش کنید که چه مقدار از سرمایه خود را در معرض خطر قرار داده‌اید. این موضوع به‌ویژه در شرایط نوسانی بازار می‌تواند زیان‌های شدیدی به همراه داشته باشد،.

مدیریت ریسک، تفاوت بین معامله‌گری و قمار

با ورود اینترنت، سرعت انجام ترید به‌حدی بالا رفته که اگر مدیریت نشود، ریسک معاملات کاملاً از کنترل خارج می‌شود. در واقع همین سرعت بالا، کسب سود لحظه‌ای و هیجان بردهای سریع (گاهی در کمتر از 60 ثانیه) می‌تواند غریزه قمار را در بسیاری از معامله‌گران فعال کند. به همین دلیل، برخی به جای نگاه حرفه‌ای، با ذهنیت یک قمارباز وارد بازار می‌شوند.

اما آنچه که معامله‌گری را از قمار متمایز می‌کند، مدیریت ریسک است. در ترید کردن، شما کنترل مشخصی روی میزان ریسک خود دارید، اما در قمار هیچ کنترلی روی نتیجه وجود ندارد. حتی در بازی‌هایی مثل پوکر می‌توان با ذهنیت یک قمارباز وارد شد یا مثل یک حرفه‌ای تصمیم‌گیری کرد و این تفاوت، نتیجه را کاملاً تغییر می‌دهد.

بهترین تکنیک‌های مدیریت ریسک برای معامله‌گران فارکس

وبسایت خان بورس در این بخش از مقاله با بهترین تکنیک‌های مدیریت ریسک آشنا می‌شوید که به شما کمک می‌کنند تا در این بازار پیچیده و پر چالش موفق‌تر عمل کنید. این هشت تکنیک شامل موارد زیر است:

1. بازار فارکس را بشناسید
2. بر لوریج تسلط پیدا کنید
3. یک برنامه معاملاتی خوب بسازید
4. نسبت ریسک به ریوارد را تعیین کنید
5. از دستورهای استاپ و لیمیت استفاده کنید
6. هیجانات خود را مدیریت کنید
7. به اخبار و رویدادها توجه کنید
8. با حساب دمو شروع کنید

بازار فارکس را بشناسید

در بازار فارکس برای اینکه موفق شوید، اول باید بدانید دقیقاً با چه بازاری سروکار دارید. فارکس که به آن بازار تبادل ارزهای خارجی نیز گفته می‌شود، از ارزهای مختلفی مانند پوند (GBP)، دلار (USD)، ین (JPY)، دلار استرالیا (AUD)، فرانک سوئیس (CHF) و راند آفریقای جنوبی (ZAR) تشکیل شده است.

معاملات فارکس درست مانند هر بازار دیگری بر اساس عرضه و تقاضا انجام می‌شود. در واقع در این بازار شما در حال خرید یک ارز و فروش ارزی دیگر هستید. قیمت بازار به شما می‌گوید که برای خرید یک واحد از یک ارز، چقدر باید از ارز دیگر پرداخت کنید. مثلاً در جفت‌ارز GBP/USD اگر قیمت 1.25000 باشد، یعنی برای خرید یک پوند بریتانیا (GBP) باید 1.25 دلار آمریکا (USD) پرداخت کنید. 

انواع معاملات در بازار فارکس

معاملات فارکس در سه نوع بازار انجام می‌شود:

• بازار اسپات (Spot Market): در این نوع معامله، مبادله ارزها در همان لحظه انجام شده و تسویه آن نیز در لحظه یا در کوتاه‌ترین زمان ممکن صورت می‌گیرد. این روش سریع‌ترین و رایج‌ترین روش معامله در فارکس است.
• بازار فوروارد (Forward Market): در این نوع معامله، یک قرارداد برای خرید یا فروش مقدار مشخصی از یک ارز با یک قیمت مشخص در آینده تنظیم می‌شود. این روش معمولاً برای مدیریت ریسک نوسانات قیمت استفاده می‌شود.
• بازار آتی (Futures Market): مشابه بازار فوروارد است، اما با یک تفاوت مهم! قراردادهای آتی در بورس معامله می‌شوند و استاندارد شده‌اند، یعنی قوانین مشخصی دارند و نقدشوندگی بالاتری نسبت به قراردادهای فوروارد دارند.

چرا باید بازار فارکس را بشناسید؟

اگر بدون درک درست از نحوه عملکرد بازار فارکس وارد معاملات شوید، شانس موفقیت شما بسیار پایین خواهد بود. باید بدانید چگونه قیمت‌ها تغییر می‌کنند، چه عواملی روی آنها تاثیر می‌گذارند و چه نوع معاملاتی مناسب استراتژی شما هستند. هرچه شناخت شما از این بازار بیشتر باشد، می‌توانید تصمیم‌های آگاهانه‌تری گرفته و ریسک معاملاتتان را کاهش دهید.

بر لوریج تسلط پیدا کنید

زمانی که در بازار فارکس با CFD (قرارداد ما به التفاوت) ترید می‌کنید، معمولاً از لوریج استفاده می‌کنید. معاملات لوریج فارکس به شما این امکان را می‌دهد که با سپرده اولیه کوچک یا مارجین، وارد معاملاتی با حجم بزرگ‌تر شوید. هرچند استفاده از لوریج می‌تواند سود شما را به‌ میزان قابل توجهی افزایش دهد، اما در عین حال ریسک زیان‌های بزرگ‌تر را نیز به همراه دارد. بنابراین، برای استفاده بهینه از لوریج، باید با دقت و تجربه بالا عمل کنید تا ریسک‌ها را به درستی مدیریت نمایید.

فرض کنید جفت ارز GBP/USD در حال حاضر با قیمت 1.22485 معامله می‌شود. قیمت خرید آن 1.22490 و قیمت فروش آن 1.22480 است. شما پیش‌بینی می‌کنید که پوند در برابر دلار آمریکا تقویت خواهد شد و تصمیم می‌گیرید وارد معامله شوید.

برای این کار، خرید یک CFD مینی برای جفت ارز GBP/USD معادل خرید £10,000 به ارزش $12,249 است. حالا شما تصمیم می‌گیرید سه CFD خریداری کنید، بنابراین موقعیت شما به $36,747 (معادل £30,000) می‌رسد. با استفاده از لوریج، تنها به 3.33% از این مبلغ نیاز دارید که معادل $1,223.67 (یا £990) است. این مبلغ همان مارجین یا سپرده اولیه است که برای انجام این معامله باید پرداخت کنید.

چرا باید بر لویج تسلط پیدا کنید؟

استفاده از لوریج به شما این امکان را می‌دهد که با سرمایه کمتر، معاملات بزرگ‌تری انجام دهید. با این حال، باید به این نکته توجه داشته باشید که اگر بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، زیان‌ها نیز می‌توانند به سرعت افزایش یابند. بنابراین، همیشه از دستور حد ضرر استفاده کنید تا بتوانید ریسک‌ها را کنترل و از ضررهای سنگین جلوگیری نمایید.

یک برنامه معاملاتی خوب بسازید

یک برنامه معاملاتی دقیق و اصولی می‌تواند به شما کمک کند تا با استراتژی و اعتماد به نفس وارد دنیای پر نوسان فارکس شوید. در واقع این برنامه نقشه راه شما در این مسیر خواهد بود و در شرایط پیچیده به شما کمک خواهد کرد تا تصمیمات هدفمند و هوشمندانه‌ای بگیرید. هدف اصلی آن نیز پاسخ به سوالاتی اساسی است، مثل «چه زمانی وارد معامله شوم؟»، «چقدر سرمایه باید ریسک کنم؟» و «چرا این معامله را انجام می‌دهم؟».

برنامه معاملاتی باید به طور کامل با شخصیت، اهداف و شرایط شما همخوانی داشته باشد. کپی‌برداری از برنامه معاملاتی افراد دیگر نه تنها به شما کمکی نمی‌کند، بلکه ممکن است شما را از مسیر خود منحرف کند. چراکه هر تریدر، تجربه، نگرش و حتی منابع مختلفی دارد، بنابراین برنامه شما باید با شرایط فردی و استراتژی شخصی شما تنظیم شود.

یکی از جذاب‌ترین ابزارها برای بهبود عملکرد شما، دفترچه معاملات است. با ثبت دقیق جزئیات هر معامله، از نقطه ورود و خروج گرفته تا احساسات و افکارتان در زمان انجام معامله، می‌توانید عملکرد خود را تحلیل کرده و از اشتباهات قبلی درس بگیرید. این روش نه تنها به شما کمک می‌کند در معاملات بعدی تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرید، بلکه باعث می‌شود با دیدگاه روشن‌تر و مطمئن‌تری وارد بازار شده و از هر تجربه، حتی اشتباهات، درس بگیرید.

نسبت ریسک به ریوارد را تعیین کنید

در هر معامله‌ای که انجام می‌دهید، باید مطمئن شوید ریسکی که می‌کنید ارزش پاداشش را دارد. به عبارت دیگر، هدف این است که در بلندمدت سود کنید، حتی اگر در برخی معاملات ضرر دهید. برای این کار باید نسبت ریسک به ریوارد را مشخص کنید. این نسبت نشان می‌دهد برای هر پوند یا دلاری که ریسک می‌کنید، چقدر می‌توانید سود ببرید. مثلا اگر بیشترین ضرری که ممکن است متحمل شوید 200 پوند باشد و سود احتمالی 600 پوند، نسبت ریسک به ریوارد شما 1 به 3 می‌شود. یعنی حتی اگر تنها 30 درصد از معاملات شما موفق باشد، باز هم در مجموع سود خواهید کرد.

به نقل از Investopedia:

A successful trader can lose money on trades more often than they make money and can still end up ahead in the long run if the size of their gains on winning trades far exceeds the losses on their losers .Another trader can make money on a majority of their trades and still lose money over time by taking small gains on their winners and letting losing trades run too long.

یک تاجر موفق ممکن است در بسیاری از معاملات خود زیان کند، اما اگر میزان سود معاملاتش از زیان‌های آن‌ بیشتر باشد، در بلندمدت موفق خواهد بود. از سوی دیگر، یک تاجر دیگر ممکن است در بیشتر معاملات خود سود کند، اما اگر سود معاملاتش کم و زیان‌هایش زیاد باشند، در نهایت به ضرر خواهد رسید.

برای موفقیت در معاملات فارکس، درک و استفاده صحیح از نسبت ریسک به ریوارد ضروری است. معامله‌گران باید به این توجه کنند که تنها تعداد زیاد معاملات سودآور نمی‌تواند تضمین‌کننده موفقیت باشد. بلکه آنچه که در نهایت مهم است، مدیریت صحیح ریسک و حداکثر کردن سود در برابر زیان است.

از دستورهای استاپ و لیمیت استفاده کنید

در دنیای پر نوسان فارکس، مدیریت ریسک یکی از ارکان اصلی موفقیت است. در این زمینه یکی از بهترین ابزارهایی که به کمک شما می‌آیند، دستورات استاپ و لیمیت هستند که در ادامه به توضیح مختصر هر کدام می‌پردازیم:

1. حد ضرر (Stop Loss): این دستور به شما کمک می‌کند تا از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید. در واقع زمانی که وارد معامله‌ای می‌شوید، حد ضرری برای خود تعیین می‌کنید تا اگر قیمت برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کرد، به‌طور خودکار پوزیشن شما بسته شود. به این ترتیب، حتی اگر نتوانید بازار را به‌طور مداوم پیگیری کنید، حد ضرر از شما محافظت خواهد کرد.
2. حد ضرر متحرک (Trailing Stop): حد ضرر متحرک مشابه حد ضرر معمولی عمل می‌کند، با این تفاوت که به محض حرکت بازار به نفع شما، سطح آن به‌طور خودکار به نقطه بالاتری تغییر می‌یابد. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد که سود خود را در شرایط مطلوب حفظ کرده و در صورت تغییر جهت بازار، از ضررهای بیشتر جلوگیری کنید. به عبارت دیگر، حد ضرر متحرک به شما کمک می‌کند تا در شرایط مثبت بازار، از سود خود بهره‌مند شوید و در عین حال ریسک‌ها را مدیریت کنید.
3. حد ضرر تضمینی (Guaranteed Stop Loss): این دستور مشابه حد ضرر است، با این تفاوت که به شما این اطمینان را می‌دهد که موقعیت شما دقیقاً در قیمت مورد نظر بسته می‌شود، حتی اگر بازار دچار نوسانات شدید گردد. این ویژگی به‌ویژه زمانی که بازار به‌طور غیرمنتظره و شدید نوسان دارد، بسیار کاربردی است.
4. دستور لیمیت  (Limit Order): دستور لیمیت به شما این امکان را می‌دهد که یک قیمت خاص برای خرید یا فروش تعیین کنید. زمانی که قیمت به سطح مورد نظر شما برسد، این دستور به‌طور خودکار اجرا می‌شود. برای مثال، اگر بخواهید جفت ارز EUR/USD را در قیمت خاصی بخرید، دستور لیمیت منتظر می‌ماند تا قیمت به آن حد برسد و سپس معامله شما انجام می‌شود. این دستور به شما کمک می‌کند تا دقیقاً در قیمتی که می‌خواهید وارد بازار شوید.

استفاده درست از این دستورات به شما کمک می‌کند تا ریسک‌های خود را مدیریت کنید و معاملات بهتری انجام دهید.

هیجانات خود را مدیریت کنید

بازار فارکس پر از نوسانات است و همین نوسانات می‌توانند تاثیر زیادی روی هیجانات شما بگذارند، حتی باعث شوند که تصمیم‌گیری‌های شما تحت تاثیر قرار گیرد. در حقیقت اگر بخواهیم صادق باشیم، در هر معامله‌ای که انجام می‌دهید، عامل اصلی موفقیت یا شکست خود شما هستید. هیجاناتی مثل ترس، طمع، اضطراب، وسوسه و شک می‌توانند شما را به سمت معاملات اشتباه سوق دهند یا تصمیاتتان را دچار ابهام کنند. اگر به احساساتتان اجازه دهید که معاملات شما را کنترل کنند، احتمال دارد بهترین فرصت‌ها را از دست بدهید یا دست به تصمیمات پر ریسک بزنید. 

می‌توان گفت مدیریت احساسات یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در زمینه معامله‌گری است. در دنیای معاملات این جمله بسیار شنیده می‌شود که یک معامله‌گر باتجربه می‌تواند سیستم معاملاتی خود را به یک مبتدی بدهد، اما آن فرد مبتدی از آنجایی که قادر به کنترل هیجاناتش نیست، ممکن است همه پول خود را از دست بدهد. چراکه وقتی سیستم به این تریدر می‌گوید از معامله خارج شود، نمی‌تواند ضرر را بپذیرد و وقتی سیستم می‌گوید سود خود را بردارد، به امید سود بیشتر، معامله را ادامه می‌دهد.

به نقل از Tradingview:

The key to trading success is emotional discipline. If intelligence were the key, there would be a lot more people making money – Victor Sperandeo.

کلید موفقیت در معاملات، انضباط عاطفی است. اگر هوش به‌جای احساسات کلید معاملات بود، افراد بیشتری بودند که پول درمی‌آوردند. – ویکتور اسپراندئو

این نقل قول به‌خوبی نشان می‌دهد که تنها داشتن دانش و هوش کافی کافی نیست؛ آنچه که در نهایت شما را به موفقیت می‌رساند، توانایی در کنترل احساسات و داشتن انضباط عاطفی است. برای موفقیت در این مسیر، باید یک استراتژی معتبر و اثبات‌شده را پذیرفته و طبق قوانین آن عمل کنید. وقتی سیستم به شما می‌گوید وارد یک معامله شوید، بدون تردید وارد شوید و وقتی سیستم اعلام می‌کند وقت خروج رسیده، همان موقع از معامله خارج شوید. هیچ‌گاه به خودتان شک نکرده و سیستم را مجدداً ارزیابی نکنید.

به اخبار و رویدادها توجه کنید

از آنجایی که عوامل زیادی می‌توانند سبب نوسان بازار شوند، پیش‌بینی تغییرات قیمت جفت‌ارزها کار دشواری است. برای اینکه غافلگیر نشوید، بهتر است اخبار مهم مانند تصمیمات بانک مرکزی، اخبار سیاسی مهم و احساسات عمومی بازار را زیر نظر داشته باشید.

با حساب دمو شروع کنید

یکی از بهترین روش‌ها برای مدیریت ریسک، استفاده از حساب دمو است. با حساب دمو می‌توانید به‌طور رایگان و بدون نگرانی از بابت از دست دادن پول واقعی، با بازار فارکس آشنا شده و تجربه کسب کنید. شما می‌توانید با استفاده از پول مجازی در حساب دمو، تجربه کسب کنید و به تدریج اعتماد به نفس خود را بالا ببرید. در نتیجه به شما کمک می‌کند که بدون نگرانی از ضرر، با استراتژی‌های مختلف آشنا شده و مهارت‌های معاملاتی‌تان را تقویت کنید. بسیاری از پلتفرم‌ها به شما اجازه می‌دهند که با استفاده از حساب دمو، تا 10.000 پوند اعتبار مجازی داشته باشید.

مدیریت ریسک، امری ضروری در معاملات

برای موفقیت در بازار فارکس، کسب مهارت مدیریت ریسک ضروری‌ست. چراکه این بازار سریع و پر نوسان است و اگر بدون استراتژی به آن قدم بگذارید، می‌تواند کل حسابتان را نابود کند! اما با استفاده از تکنیک‌های مدیریت ریسک می‌توانید از ضررهای سنگین جلوگیری کرده و شانس موفقیتتان را افزایش دهید. از آشنایی با بازار و استفاده از لوریج گرفته تا داشتن یک برنامه معاملاتی دقیق، همه و همه می‌توانند به شما کمک کنند تا با اعتماد به نفس و تصمیمات درستی وارد بازار شوید. در نهایت کلید موفقیت در این است که استراتژی‌های منطقی داشته باشید و هیجانات‌تان را کنار بگذارید.

سوالات متداول

1.کم‌ریسک‌ترین روش برای ترید کردن چیست؟

هیچ استراتژی واحدی وجود ندارد که ریسک را به‌طور کامل از معاملات حذف کند. در واقع بهترین راه این است که ترکیبی از روش‌های تست شده را با توجه به نیازهای پورتفوی خودتان به کار بگیرید. به‌عبارت دیگر، هیچ فرمول جادویی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد، اما با استفاده از تکنیک‌های درست می‌توان ریسک را به حداقل رساند.

2.برای چه مدت باید از استراتژی‌های مدیریت ریسک فارکس استفاده کنم؟

استفاده از استراتژی‌های مدیریت ریسک همیشه ضروری‌ست. فرقی نمی‌کند که تازه‌کار باشید یا یک تریدر باتجربه، هرگز نباید از اهمیت دقت و احتیاط در معاملاتتان غافل شوید. البته، با تمرین و گذر زمان، استفاده از این استراتژی‌ها برای شما تبدیل به عادت می‌شوند و به‌طور طبیعی راحت‌تر می‌توانید آن‌ها را به کار ببرید.

3.کجا می‌توانم تکنیک‌های آماده برای مدیریت ریسک پیدا کنم؟

در واقع هیچ تکنیک یکسان و آماده‌ای برای مدیریت ریسک وجود ندارد که برای همه تریدرها مناسب باشد. شما باید استراتژی مدیریت ریسک خود را با توجه به  نوع معاملات، میزان ریسک‌پذیری و تجربه‌تان طراحی کنید. البته بروکرهای معتبر ابزارهایی مانند استاپ‌لاس، تحلیل بازار و حساب دمو ارائه می‌دهند که می‌توانند به شما کمک کنند، اما در نهایت این خودتان هستید که باید بهترین ترکیب استراتژی‌ها را انتخاب کنید.

4.چه راهی برای آشنایی با بازار فارکس بدون ریسک مالی وجود دارد؟

بهترین راه استفاده از حساب دمو است. در این حساب، شما می‌توانید با استفاده از پول مجازی به معاملات بپردازید و تجربه کسب کنید بدون اینکه ریسک از دست دادن سرمایه واقعی شما وجود داشته باشد.